چه زمانی برای گل مژه به پزشک مراجعه کنم؟ درمان انواع جوش چشم

جوش چشم، دارای دو نوع کلی گل مژه و شالازیون می‌باشند. در بسیاری از مواقع، افراد در اولین برخورد خود با جوش‌های پلک ترسیده و آن را به گل‌مژه نسبت می‌دهند. اما شاید هیچ کدام از آن‌ها نام دیگر انواع جوش داخل و زیر چشم را نشنیده باشند. برای درمان برخی از این جوش‌ها باید به پزشک مراجعه نمود در حالی که گل‌مژه را می‌توان از روش‌های خانگی نیز درمان کرد.

جوش‌های روی پلک الخصوص گل مژه را می‌توان از طریق روش‌های خانگی همچون: استفاده از تخم گشنیز، استفاده از برگ گواوا، استفاده از آلوئه ورا و غیره، درمان کرد. ما در این مقاله سعی داریم تا شما عزیزان را به طور کامل با انواع جوش‌های روی پلک و روش‌های درمانی آن‌ها آشنا کنیم. 

شالازیون چیست؟

به جوش چشمی و برجستگی‌های کوچکی که در لبه یا نزدیک لبه پلک به وجود می‌آیند، شالازیون می‌گویند. شالازیون در صورت مسدود شدن غدد چربی پلک به وجود می‌آید. شالازیون در ابتدا ملتهب و قرمز و است و دردناک، اما پس از مدتی این قرمزی و تورم، فروکش می‌کند و یک توده متورم در لبه پلک باقی می‌ماند. 

شالازیون، معمولا خطرناک نیست و مشکل چشمی مهمی را به وجود نمی‌آورد. در واقع جوش چشم شالازیون، پس از گذشت چند هفته تا چند ماه، کوچک شده و از بین می‌رود. اما در برخی از موارد نیز شالازیون، مشکلاتی را ایجاد می‌کند که حتما باید به پزشک مراجعه کرده و آن را درمان کرد.   

روش‌های درمانی شالازیون 

همان طور که گفته شد، شالازیون‌ها معمولا پس از چند روز از بین می‌روند و نیازی به درمان ندارند. اما در برخی از موارد، شالازیون‌ها نیاز به درمان دارند که آن‌ها شامل موارد زیر می‌باشند:

• شالازیون‌ها بزرگ شده و ظاهر ناخوشایندی داشته باشند. 
• شالازیون‌های بزرگ در قسمت پلک بالایی، به قرینه چشم فشار آورده و منجر به آستیگماتیسم و تاری دید شوند. 
• شالازیون‌ها به طور مکرر به وجود آیند. 

در صورت بروز این موارد، حتما باید به پزشک مراجعه کرده و درمان شوید. پزشک برای درمان، شالازیون‌ها را جراحی می‌کند. پزشک برای انجام این جراحی، از بی حسی موضوعی استفاده می‌کند. روش دیگر درمان شالازیون، تزریق داروهای استروئیدی می‌باشد.  

گل مژه چیست؟

به جوش پلک چشم و برجستگی‌ای که در داخل و یا روی قسمت فوقانی و تحتانی پلک چشم ایجاد می‌شود، گل مژه می‌گویند. در حالی که برجستگی‌ای که در لبه پلک به شکل جوش چشم به وجود می‌آید، شالازیون نام دارند. گل مژه برجستگی قرمزی، همانند جوش است که بسیار دردناک می‌باشد. 

همان طور که گفتیم به جوش اطراف چشم که در داخل پلک و نزدیک به لبه مژه‌ها به وجود ‌آید، گل مژه گفته می‌شود. این برجستگی، قرمز و دردناک است و اگر درمان نشود، ممکن است بینایی فرد را دچار مشکل کند. 

در واقع، گل مژه‌ای که در قسمت بیرونی پلک پایین یا بالا به وجود ‌آید را گل مژه خارجی چشم می‌گویند. همچنین، به گل مژه‌ای که در قسمت داخلی پلک پایین یا بالا به وجود آید را گل مژه داخلی چشم می‌گویند. در واقع این نوع گل مژه‌های درونی و خارجی، همانند جوش‌های آکنه می‌باشند که در اصطلاح به آن‌ها، هوردئولوم می‌گویند. 

انواع گل مژه

گل مژه به طور کلی دارای دو نوع می‌باشد که این دو نوع با یکدیگر متفاوتند. در واقع علت به وجود آمدن و درمان این دو، کاملا با یکدیگر متفاوت می‌باشند. انواع گل مژه، شامل موارد زیر می‌باشند:

هوردئولوم 

هوردئولوم، یک مانع بازدارنده غدد عرق، در پوست پلک چشم و پایه و اساس چشم می‌باشد. به عبارتی دیگر می‌توان گفت هوردئولوم یکی از غددهای سبابه است که در پایه مژگان به وجود آمده و یافت می‌شود. 

چلازیون

چلازیون، یک غده چربی منحصر به فرد در پلک‌هاست. این غده، در درون پلک، لبه پلک چشم و پشت مژه‌ها قرار دارد. چلازیون، به دلیل وجود و یا عفونت باکتریایی به وجود نمی‌آید و دردناک نیست. زمانی که سوراخ پلک چشم که وظیفه تولید روغن را بر عهده دارد مسدود شود، این گل مژه به وجود می‌آید. 

علائم به وجود آمدن گل مژه

بیشتر برجستگی‌های پلک، به صورت توده‌های قرمز و یا به رنگ پوست ظاهر می‌شوند. به طور معمول این برجستگی‌ها، در امتداد لبه پلک به وجود می‌آیند. گاهی اوقات، این برجستگی‌ها، می‌توانند حساس باشند.

این برجستگی‌ها، علائم دیگری دارند که شامل: آبریزش چشم، خراش در چشم و حساسیت به نور، می‌باشند. اگرچه بیشتر برجستگی‌های پلک خفیف یا بی خطر هستند، اما برخی از آن‌ها می‌توانند وضعیت جدی‌تری را نشان دهند.

در صورت بروز هر یک از موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:

• شما در دیدن مشکل دارید.
• چشمان شما پر از اشک است.
• در چشم شما ترشحات زیادی وجود دارد. 
• قسمت سفید چشم شما تغییر رنگ می‌دهد.
• چشمان شما حتی در نور کم هم درد می‌کند.
• برجستگی پلک شما خونریزی می‌کند، بدتر می‌شود، بسیار بزرگ می‌شود یا بسیار دردناک است.
• پلک شما پوسته پوسته یا قرمز است که می‌تواند نشانگر عفونت باشد.
• پلک شما تاول دارد که می‌تواند نشان دهنده عفونت چشمتان باشد.

اگر یک لکه یا برجستگی، با گذشت زمان و با مراقبت در منزل برطرف نشد، باید به پزشک مراجعه کرد. در واقع، یک پزشک باید آن را بررسی کند تا مطمئن شود این نشانه یک بیماری جدی نیست. سپس راه‌های درمانی را بررسی کرده و به شما بهترین راه را پیشنهاد دهد. 

علت به وجود آمدن گل مژه چیست؟

زمانی که غده درون یا بیرون پلک مسدود شود، گل مژه به وجود می‌آید. در واقع این انسداد بنا به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود که این عوامل شامل موارد زیر می‌باشند: 

• وجود مواد خارجی همچون: گرد و غبار، لوازم آرایشی و غیره.
• وجود بافت زخم
• وجود ضخامتی از ماده تولید شده توسط غده.

گل مژه، ممکن است باعث ایجاد عفونت و یا التهاب شود. گل مژه هوردئولوم، طی چند هفته از بین می‌رود، اما، گل مژه چلازیون، طی چند روز از بین می‌رود. 

روش‌های درمانی گل مژه 

پزشک شما با مشاهده گل مژه، می‌تواند روش درمانی آن را تشخیص دهد. بسته به محل گل مژه، پزشک ممکن است پلک شما را از نزدیک بررسی کند.
هیچ آزمایش دیگری لازم نیست مگر اینکه این نگرانی وجود داشته باشد که شما ممکن است از نظر پزشکی، مشکل دیگری داشته باشید.

مراقبت در منزل

هرگز سعی نکنید که برجستگی‌های روی چشم خود را فشار دهید. این کار می‌تواند خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهد و همچنین می‌تواند باکتری را به چشم دیگر شما منتقل کند. برای درمان گل مژه در منزل، روش‌های مختلفی وجود دارند که برخی از آن‌ها، شامل موارد زیر می‌باشند: 

استفاده از کمپرس گرم

کمپرس گرم موثرترین روش برای درمان گل مژه می‌باشد. در واقع گرما به بیرون آمدن چرک کمک می‌کند. به عبارتی دیگر می‌توان گفت که گرما و فشرده سازی می‌تواند به تخلیه گل مژه، از بین بردن انسداد غده و بهبود آن کمک کند. 

برای تهیه کمپرس گرم می‌توانید یک پارچه تمیز را با آب گرم مرطوب کنید. اطمینان حاصل کنید که آب خیلی گرم نیست. سپس آن را به آرامی حدود 5 تا 10 دقیقه روی چشم خود قرار دهید.
به هیچ وجه پارچه را بر روی چشمتان فشار ندهید. این کار را می‌توانید هر روز سه تا چهار بار انجام دهید.

شست و شو دادن پلک با آب و صابون

پوست اطراف چشم نسبت به سایر اجزای صورت نازک‌تر و حساس‌تر است. بنابراین، باید در انتخاب محصول مورد استفاده برای این ناحیه، بسیار دقت کنید. برای تمیز کردن دور چشم، از مصرف مواد شیمیایی و مصنوعی استفاده نکنید. در عوض، می‌توانید از مواد تشکیل دهنده ضد آلرژی و غیر تحریک کننده، استفاده کنید. 

برای پاکسازی پلک‌ها، می‌توانید شامپوی کودک را با کمی آب گرم مخلوط کنید. سپس به کمک یک تکه پارچه تمیز و یا پنبه، پلک‌ها را به آرامی تمیز کنید. شما می‌توانید این کار را هر روز انجام دهید تا زمانی که ماده چربی از بین برود. تمیز کردن پلک‌ها، علاوه بر از بین بردن گل مژه و جوش‌های پلک، برای جلوگیری از سایر بیماری‌ها نیز مفید می‌باشد.  

استفاده از تخم گشنیز

تخم گشنیز، یکی از موادی است که استفاده از آن برای پوست بسیار مفید می‌باشد. شما می‌توانید از این ماده برای بهبود جوش و گل مژه نیز استفاده کنید. برای این کار می‌توانید 2 قاشق غذاخوری تخم گشنیز را با یک فنجان آب مخلوط کنید. سپس، محلول را روی شعله قرار دهید و صبر کنید تا جوش بیاید. پس از جوش آمدن، صبر کنید تا این محلول خنک شده و چشمانتان را با آن شست و شو دهید. این کار را می‌توانید دو الی سه بار در روز انجام دهید. 

استفاده از یک کیسه چای گرم 

به جای استفاده از کمپرس پارچه‌ای گرم، می‌توانید از یک کیسه چای گرم استفاده کنید. چای سیاه، عملکرد بهتری را دارد زیرا، به کاهش تورم کمک کرده و دارای برخی از خواص ضد باکتری می‌باشد. برای تهیه کیسه چای گرم، آب جوشیده شده را در یک لیوان بریزید، سپس یک کیسه چای در آن بیندازید، همانند زمانی که قصد دارید چای را بنوشید. اجازه دهید چای حدود 1 دقیقه در آب جوش باقی بماند. 

سپس کیسه چای را خارج کرده و صبر کنید تا کیسه چای به اندازه کافی خنک شود تا روی چشم قرار گیرد. پس از آن، کیسه چای را حدود 5 تا 10 دقیقه روی چشم خود نگه دارید. برای هر چشم از یک کیسه چای جداگانه استفاده کنید. می‌توانید روزانه دو بار از چای سیاه به عنوان کمپرس استفاده کنید تا تورم و هرگونه ناراحتی ناشی از جوش و گل مژه را از بین ببرید. 

استفاده از پیاز

برای استفاده از پیاز در درمان گل مژه، شما باید در ابتدا یک پیاز را برداشته و شست و شو دهید. سپس، آن را حلقه حلقه کنید و چند دقیقه کوتاه، حلقه‌های پیاز را بر روی پلک خود قرار دهید. این کار باعث می‌شود تا گل مژه پس از مدتی از بین برود. برای درمان از طریق استفاده از پیاز، می‌توانید در طی روز 1 الی 2 بار این کار را تکرار کنید. پیاز فواید مختلفی دیگری دارد و می‌توانید خواص آب و پیاز برای پوست و مو را در وبلاگ رز سرخ بخوانید.

استفاده از سیب زمینی

برای از بین بردن گل مژه می‌توان از سیب زمینی نیز کمک گرفت. برای این کار شما باید در ابتدا یک سیب زمینی را پوست بگیرید. سپس، یک پارچه به دور آن بپیچید و آن را به مدت 10 الی 15 دقیقه بر روی چشمانتان قرار دهید. این کار را می‌توانید دو بار در روز انجام دهید. 

استفاده از برگ گواوا

برگ گواوا، دارای ویتامین A و C و خواص دارویی زیادی است. به همین دلیل می‌توان از آن برای درمان گل مژه نیز استفاده کرد. برای این کار باید 5 یا 6 عدد برگ گواوا را در درون آب بجوشانید. سپس باید صبر کنید تا آن‌ها سرد شوند و از یک پارچه نرم استفاده کنید. در واقع باید پارچه را در درون این محلول قرار داده و خیس کنید. پس از آن، پارچه را به مدت 15 دقیقه بر روی پلک‌های خود قرار دهید. شما می‌توانید این کار را دو الی سه بار تکرار کنید. 

استفاده از آلوئه ورا برای درمان جوش چشم

آلوئه ورا، یکی دیگر از موادی است که خواص درمانی بسیار زیادی دارد. استفاده از آلوئه ورا برای درمان گل مژه نیز بسیار مفید است. در واقع، استفاده از آلوئه ورا، روند بهبود و از بین رفتن گل مژه را سریع‌تر می‌کند. برای این کار شما باید در ابتدا آلوئه ورا را برش داده و مواد خارج شده از آن را بر روش چشم‌هایتان قرار دهید. بعد از گذشت مدت کمی، باید چشم‌هایتان را با آب شست و شو دهید. برای تسریع روند درمان گل مژه با آلوئه ورا، بهتر است تا این کار را دو الی سه بار در طی روز انجام دهید. 

توصیه می‌کنیم خواص آلوئه ورا را مطالعه کنید تا از تمامی فواید این گیاه خارق العاده آگاه باشید.

استفاده از برگ اقاقیا

استفاده از برگ اقاقیا، یکی دیگر از روش‌های خانگی‌ای می‌باشد که برای درمان گل مژه بسیار مفید است. برای درمان با این روش، می‌توانید برگ‌های اقاقیا را در داخل یک ظرف قرار داده و به آن آب اضافه کنید و آن‌ها را مدت زمان کوتاهی بجوشانید. سپس، این برگ‌ها را از آب خارج کنید و آب به دسته آمده را نگهدارید. پس از آن، باید گل مژه را با این آب شست و شو دهید. برای بهبود از طریق این روش، می‌توانید این کار را دو بار در طی روز انجام دهید. 

استفاده از طلا یا آهن

استفاده از طلا یا آهن، یکی از قدیمی‌ترین روش‌های درمان خانگی گل مژه می‌باشد. برای این کار شما می‌توانید از هر وسیله که از طلا و یا آهن ساخته شده است، کمک بگیرید. لازم به ذکر است که باید وسیله ای را انتخاب کنید که زنگ زده و کثیف نباشد. زیرا، اگر از این وسایل استفاده کنید ممکن است که چشم‌هایتان دچار عفونت شود و مشکلات زیادی به وجود بیاید. 

پس از یافتن وسیله‌ای تمیز و مناسب، باید آن را به مدت چند ثانیه بر روی گل مژه خود نگهدارید. سپس، می‌توانید آن را از روی گل مژه خود بردارید. برای درمان با این روش، بهتر است تا در طول روز این کار را چندین بار انجام دهید. 

استفاده از روغن کرچک

استفاده از روغن کرچک برای پلک‌ها بسیار مفید می‌باشد. می‌توان از این روغن برای درمان گل مژه نیز استفاده کرد. برای این کار شما باید یک گوش پاک کن را به روغن کرچک آغشته کرده و سپس آن را بر روی گل مژه خود بمالید. پس از گذشت 15 دقیقه باید چشم‌هایتان را با آب گرم شست و شو دهید. برای درمان با این روش، این کار را در طول روز چندین بار تکرار کنید. 

استفاده از روغن اسطوخودوس

شما برای درمان از طریق روغن اسطوخودوس باید این روغن را با دقت بسیار بر روی گل مژه خود بریزید. برای این که روند درمان سریع‌تر شود، می‌توانید روغن اسطوخودوس و روغن کندر را با هم مخلوط کرده و سپس بر روی گل مژه خود بریزید. شما باید تا زمان بهبود یافتن، این کار را 2 الی 4 بار در روز انجام دهید. 

استفاده از روغن درخت چای

شما عزیزان می‌توانید برای درمان گل مژه، از روغن درخت چای استفاده کنید. برای انجام این کار شما به 4 الی 5 قطره روغن درخت چای و 2 قاشق غذا خوری آب تمیز، نیاز دارید. در ابتدا شما باید روغن را به آب اضافه کرده و خوب با هم مخلوط کنید. سپس باید این محلول را در یخچال بگذارید تا خوب خنک شود. پس از خنک شدن می‌توانید یک الی دو قطره از محلول را بر روی گل مژه خود بریزید. شما باید این کار را 2 الی 3 بار در روز انجام دهید تا به بهبودی کامل دست یابید. 

مراقبت پزشکی جوش چشم

اگر این گل مژه از بین نرود، ممکن است پزشک کرم آنتی بیوتیکی برای قرار دادن روی پلک شما تجویز کند. اگر یک گل مژه بزرگ دارید، ممکن است پزشک برای تخلیه مایعات آلوده، نیاز به سوراخ کردن آن داشته باشد. 

اگر با این‌ها نیز گل مژه شما از بین نرفت، ممکن است نیاز به جراحی باشد. این آخرین مرحله و خطرناک‌ترین مرحله می‌باشد. ممکن است پزشک قطره چشم آنتی بیوتیکی به شما بدهد تا قبل و بعد از جراحی، برای درمان یا جلوگیری از عفونت استفاده کنید. این کار معمولاً در مطب پزشک انجام می‌شود. تزریق ضد التهاب استروئید، می‌تواند تورم را تسکین دهد. 

آیا گل مژه پس از درمان مجدد به وجود می‌آید؟

معمولا، گل مژه‌ها پس از تخلیه به خودی خود بهبود می‌یابند که معمولاً چند روز تا چند هفته طول می‌کشد. در واقع پس از درمان، شما دیگر دچار بیماری گل مژه نمی‌شوید. اما، ممکن است این برجستگی‌ها از بین نروند و یا پس از بهبودی، مدل‌های بیشتری از گل مژه به وجود بیایند. در صورت وجود هر کدام از این موارد، حتما به پزشک مراجعه کنید. 

چگونه می‌توان از به وجود آمدن جوش چشم و پلک جلوگیری کرد؟

اگر دچار گل مژه نشده‌اید و می‌خواهید از وقوع این اتفاق جلوگیری کنید، باید نکاتی را برای پیشگیری انجام دهید. برخی از این نکات شامل موارد زیر می‌باشند: 

• رعایت بهداشت و نظافت، می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به بیماری گل مژه، کمک کند. 
• با شستن منظم دست از شیوع باکتری جلوگیری کنید و چشم‌های خود را لمس نکنید، مگر این که دستان خود را با آب گرم و صابون بشویید.
• پلک‌های خود را یک بار در روز به طور کامل شست شو دهید.
• قبل از خواب آرایش چشم خود را پاک کنید.
• لنزهای تماسی خود را ضد عفونی کنید. 
• با محافظت از پوست در برابر آفتاب، استفاده نکردن از کرم‌های سنگین و لایه برداری برای از بین بردن سلول‌های مرده، می‌توانید از ابتلا به گل مژه جلوگیری کنید. 
• کنترل سطح کلسترول بدن با خوردن غذای سالم و کاهش وزن، در صورت اضافه وزن ممکن است به جلوگیری از گل مژه کمک کند. 

در صورت داشتن گل مژه، چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنید؟

برخی از گل مژه‌ها در منزل و با روش‌های خانگی ذکر شده، درمان می‌شوند. اما، گاهی اوقات نیاز است تا فورا به پزشک مراجعه کنید. در واقع، برخی از علائم وجود دارند که در صورت بروز این علائم، حتما باید به پزشک مراجعه کرد. این علائم شامل موارد زیر می‌باشند: 

• اگر بر روی چشمانتان یک جوش بزرگ و دردناک دارید که از بین نمی‌رود، به یک چشم پزشک مراجعه کنید. 
• اگر گل مژه، رنگ غیرمعمولی دارد یا به نظر می‌رسد در حال تغییر رنگ یا شکل است، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. 

سخن پایانی

چشم، یک عضو بسیار مهم است که در صورت وجود مشکل، فورا باید به پزشک مراجعه کرد. جوش چشم جوش‌های روی پلک، یکی از این مشکلات می‌باشند. اگر شما نیز در این ناحیه دچار مشکلی شده اید، در صورت عدم وجود علائم خطرناک، می‌توانید از روش‌های درمان خانگی برای رفع این مشکل استفاده کنید. در غیر این صورت، سعی کنید تا در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. 

به یاد داشته باشید که حتما از روش‌های خانگی مورد اطمینان و اعتماد برای درمان جوش چشم استفاده کنید؛ نه هر روشی که دوستان و آشنایان به شما پیشنهاد می‌دهند. در این صورت، نه تنها جوش چشم و پلک شما از بین نمی‌رود، بلکه ممکن است چشمانتان دچار عفونت و سایر مشکلات شوند.